Waar komen klompen vandaan?

Waar de klomp precies vandaan komt, is lastig te achterhalen. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat veel Europese volken vroeger houten schoeisel droegen. In landen zoals Frankrijk, België en Zweden waren klompen al honderden jaren geleden in gebruik. Men vermoedt dat de oorsprong van klompen in Noord-Frankrijk ligt, waar houten schoeisel werd gebruikt om voeten te beschermen tegen modder en nat weer. Het hout bood stevigheid en was goedkoper dan leer, wat leren schoenen onbereikbaar maakte voor de gewone burger.

Geschiedenis van de Klomp

Vraag een gemiddelde toerist eens om drie dingen te noemen die typisch Nederlands zijn, en grote kans dat naast kaas en tulpen ook klompen genoemd worden. "Wooden shoes" zijn kennelijk onlosmakelijk verbonden met wat men met Nederland associeert. Toch is dat opvallend, want klompen zijn hoogstwaarschijnlijk geen Nederlandse uitvinding. Wij doken in de geschiedenis en onderzochten hoe het nu precies zit met de oorsprong van de klomp.

De oudste klomp die men heeft gevonden, komt echter uit Amsterdam en dateert van ongeveer 1230. Dit bewijst dat Hollanders al ruim achthonderd jaar geleden klompen droegen. Het ontwerp van de klomp evolueerde door de eeuwen heen, maar de basis bleef hetzelfde: stevige, functionele werkschoenen uit één stuk hout.

Zijn klompen typisch Nederlands?

Hoewel klompen niet per se in Nederland zijn ontstaan, hebben ze wereldwijd een sterke associatie met het land. Dit heeft vooral te maken met de handelsreizen van de Nederlanders. Als reizend handelsvolk namen zij hun gewoonten en kleding, inclusief klompen, mee naar verre uithoeken van de wereld. Hierdoor gingen andere culturen klompen beschouwen als typisch Nederlands.

Daarnaast werden klompen in Nederland veelvuldig gebruikt in het dagelijks leven, wat hun rol als nationaal symbool versterkte. In de 19e eeuw werd het ambacht van klompenmaker zelfs een belangrijk beroep. Tegenwoordig zijn klompen nog steeds populair als souvenir en blijven ze een herkenbaar symbool van Nederland.

Klomp 800 jaar oud

Houten klompen boden uitstekende bescherming tegen modder en nat weer en waren goedkoop om te maken. Bovendien waren leren schoenen nagenoeg onbetaalbaar voor de gewone burgers. Klompen waren ideaal voor werkzaamheden op het land of met dieren.

Hoewel klompen al heel oud zijn, lijkt het erop dat ze vanaf de 16e eeuw echt aan populariteit wonnen. Klompen werden uit één stuk hout gemaakt en waren daardoor stevig en duurzaam. Ze waren relatief goedkoop en daarmee toegankelijk voor werklieden en landarbeiders. De bekende Zweedse klomp is een afstammeling van deze Europese traditie.

Leren schoenen of houten schoenen?

Het hoogtepunt van de klompen lag rond 1890, toen ook het ambacht van klompenmaker floreerde. Maar daarna kregen klompen steeds meer concurrentie van leren schoenen. Door industrialisatie werd de productie van leren schoenen goedkoper en daardoor betaalbaar voor een groter publiek. Bovendien ontdekte men het gemak van leren schoenen tijdens het lopen. Langzamerhand verdween de klomp uit het straatbeeld en werd het dragen ervan voornamelijk beperkt tot boeren en veehouders.

Na-oorlogse klompen

Na de Tweede Wereldoorlog waren klompen nog steeds een vast onderdeel van de kledingstijl, vooral op het platteland. Veel mensen kunnen zich nog herinneren dat ze als kind dagelijks op klompen liepen. Leren schoenen waren voor velen te duur en werden vaak alleen op zondag gedragen. Toch werd het dragen van klompen steeds meer geassocieerd met armoede, wat bijdroeg aan hun afname in populariteit, vooral in stedelijke gebieden.

Klompen als werkschoenen

Hoewel klompen minder vaak in het dagelijks leven worden gedragen, zijn ze nog steeds populair als werkschoenen. Houten klompen bieden stevigheid en zijn uitermate geschikt voor modderige landschappen. Ze worden veel gedragen door boeren voor werk op het land of in de schuur. Daarnaast zijn klompen geliefd bij toeristen als typisch Nederlands souvenir. Ook in tuinen worden klompen nog vaak gebruikt vanwege hun comfort en gebruiksgemak.

Conclusie

Klompen hebben een rijke geschiedenis van meer dan 800 jaar en blijven een belangrijk symbool van Nederland. Hoewel hun dagelijkse gebruik is afgenomen, blijven ze populair als werkschoenen en toeristische trekpleisters. Zo blijft deze eeuwenoude traditie springlevend!