Benamingen en Levensfasen van een Rund

Benamingen en Levensfasen van een Rund

Onder leken is een koe een koe. Heel eenvoudig. Maar een veehouder zal het zelden alleen maar over 'koeien' hebben. Wist je dat er wel 12 benamingen zijn voor de verschillende levensfasen en type koeien? Wij zetten ze voor je op een rijtje:

• Nuka – nuchter kalf, ongeveer 1 week oud, alleen met biest gevoed;
• Kalf – jong dier, ook wel ‘kuuske’ genoemd (stierkalf = mannelijk, vaarskalf = vrouwelijk);
• Pink – eenjarig kalf, ook wel ‘hokkeling’ genoemd;
• Var – jonge stier;
• Vaars – jonge koe die voor het eerst is gedekt, ook wel ‘maal’ of ‘eerstekalfskoe’ genoemd. Tot haar tweede kalf blijft ze vaars heten;
• Jongvee – alles van kalf tot vaars;
• Guste koe – niet-drachtige koe, ook wel ‘open koe’ genoemd;
• Schot – koe die voor de tweede keer afgekalfd heeft, ook wel ‘tweedekalfskoe’ genoemd;
• Stier, bul – mannelijk rund;
• Os – gecastreerde stier;
• Droge koe – koe die enkele weken geen melk geeft om op krachten te komen voor het kalven, ook wel ‘droogstaande koe’ of ‘drooggezette koe’ genoemd;
• Nieuwmelkte koe – koe die net heeft gekalfd en begint aan een nieuwe lactatieperiode, ook wel ‘verse koe’ of ‘nieuwmelkse koe’ genoemd.

Rundvee Geschiedenis

Rundvee (Bos taurus) is de algemene benaming voor alle soorten runderen. 
Runderen zijn ongeveer 6000 jaar voor Christus gedomesticeerd, vermoedelijk in het noorden van Afrika. De populatie nam toe en er was behoefte aan meer diversiteit in de voedselproductie. Toen al werden runderen gebruikt voor zowel mest als vlees, naast dat ze als last- en trekdier werden gebruikt. Later kwam de consumptie van melk en de diverse voedingsmiddelen die daarmee gemaakt konden worden, daar bij.

Inmiddels zijn er meer dan 1000 verschillende rassen runderen, waarvan slechts een klein deel gebruikt wordt voor voedselproductie. De rassen zijn globaal onder te verdelen in drie groepen: dubbeldoel rassen (melk en vlees), vleesrassen en melkrassen. Een vierde categorie is in Nederland in opkomst: runderen die specifiek worden gehouden voor natuurbegrazing. Herbij gaat het vooral om dubbeldoel koeien. Deze koeien genieten langer van hun 'pensioen' nadat ze als melkvee niet meer nuttig zijn. 

Runderrassen

Het meest populaire runderras is de van Amerikaanse afkomst Holstein Friesian. Deze wordt gebruikt voor vlees- en melkproductie. Maar er zijn ook hobbyisten en houders van kinderboerderijen die kiezen voor meer traditionele rassen om zo uitsterven te voorkomen. Denk hierbij aan de Groninger Blaarkop, de Lakenvelder, Kempens rund of de Schotse Hooglander.